Yakuza: Japon Mafyası
Dehşetin ve gece hayatının sembolik isimleri olan, bu tehlikeli Japon mafyası üyeleri yakuza olarak biliniyor.
Yakuza kelimesi 400 yıldan fazla bir süre önce Tokugawa şogunluğu döneminde ortaya çıktı. “Ya” sekiz demek, “ku” dokuz demek ve “za” da üçün karşılığı. Peki bu bir dizi rakamın organize suçla ne alakası var? Şöyle ki, yakuza terimi o zamanlar çok ünlü olan bir Japon kart oyunundan geliyor. “Ya-ku-za” aslında kaybettiren bir kombinasyondu. İşte bu yüzden, geniş anlamda, bu kelime toplumdan dışlanmışları belirtir.
Dünyanın en zengin mafyasının tarihini, örgütlenmesini ve faaliyetlerini keşfedin.
Yakuza’nın kökenleri ve tarihçesi
Japon kültüründe önemli bir yere sahip Yakuzaların kökeni Edo dönemine kadar uzanıyor. İlk teoriye göre, yakuzalar tekiya ve bakuto ailelerinin varisleridir. Bunlardan ilki kumar dünyasını yönetir, fuarları canlı tutardı. İkincisi de seyyar uyuşturucu tüccarlarıydı. Bu iki aile toplumun tüm süprüntülerini bir araya getirdi. Bu Japon mafyasının üyeleri, parmak kesme ve dövme uygulaması gibi, atalarından kalan bazı ritüelleri sürdürdüler.
Suç örgütünün kendisinin de desteklediği bir diğer hipotez ise, yakuzaların machi-yakko‘nun1 (şehir hizmetkârları) asil torunları olduğudur. 1603 yıllarında, birçok efendisiz samuray ve ronin2 haydut oldu. Bunlara, halka yönelik gelişigüzel şiddet uygulamaları ve savurgan üsluplarından dolayı “ahmaklar” anlamına gelen “kabuki-mono” denildi. Machi-yakko ise kabuki-mono’nun muhalifleriydi. Yakuzalar kendi imajlarını iyileştirmek için, zayıfların ateşli savunucuları machi-yakko’nun çocuklarıymış gibi davranmayı seviyorlar. Oysa, bilim insanlarına göre, yakuzalar daha ziyade kabuki-mono’nun torunlarıdır.
Klan örgütlenmesi ve ritüeller
Bu Japon mafyası örgütlenme açısından Sicilya mafyasına benziyor. Klanlardan oluşan geniş bir aile. Evlat bağlarına dayalı olan bir piramidal ve ataerkil hiyerarşi tarafından kontrol ediliyor. “Oya” olarak bilinen büyük şef, bütün ailenin koruyucu babasıdır. Yeni üyeler “çocuklar”ı temsil eder.
Samuray davranış kuralları “bushido“nun mirasçıları olan yakuzalar, geleneksel İrezumi dövmesi gibi belli başlı ritüelleri sürdürdüler. Geçmişte samuraylar arasında yaygın olarak uygulanmış olan seppuku (veya diğer adıyla hara-kiri) de, çok ciddi suçların karşılığında, yakuzalarda hâlâ devam etmekte. Görevini yerine getirmekte başarısız olması durumunda üyenin serçe parmağının kesilmesini gerektiren yubitsume uygulaması da görülmemiş bir şey değil. Bu, birçok yakuzanın artık neden parmaklarının eksik olduğunu açıklıyor. Aslında, bu kendini yaralama uygulaması, kılıç taşımayı zorlaştırarak yakuzayı zayıflatmıştır.
Yeni yakuza üyeleri Sakazuki adı verilen bir uyum törenine katılırlar. Bu ritüel esnasında, katılımcılar kimono giyerler. Büyük şef Oya ve yeni yakuza, sake kadehi değiş tokuşu yaparlar. Bu kadeh aile bağının sembolü olacaktır. Bir yakuza sake kadehini geri verdiğinde bu, klandan kesin olarak çıkarıldığı anlamına gelir.
Yakuzanın dövmeleri
Oldukça renkli desenler vücudun önemli bir kısmını; genellikle sırtı, kalçaları, uylukları, gövdeyi ve kolları kaplar. Ama bazı bölümler çıplak bırakılır, çünkü İrezumi‘nin kıyafetlerle tamamen kapanabilmesi gerekir. Bu yüzden; yüz, eller, ayaklar ve gövdenin ortasında dikey bir hat boş kalır.
Aslında, yakuza’daki dövme uygulaması; bu ritüelle cesaretini ve sadakatini kanıtlamış yeni üyeler için kabul töreniydi denebilir. Armalar taşıyan soylular gibi, yakuzalar da klan üyeliğinin nişanesi olarak kendilerine dövme yaptırırlar. Motifler yakuza’nın çeşitli güçlü yanlarını temsil eder; örneğin kararlılığı (Koi balığı), cesareti (kaplan), gücü (ejderha), veya hayatın geçiciliğini (kiraz çiçeği).
Japon mafyası Yakuza’nın faaliyetleri
Korkutma ve şantaj, yakuza’nın amaçlarına ulaşmak için kullandığı yaygın baskı yollarındandır.
Haraç kesme ve finansal spekülasyon
Yakuza’nın en sevdiği faaliyetlerden birinin haraç kesme olduğunu biliyor muydunuz? Bu Japon mafyasının üyeleri özellikle büyük şirketleri hedef alır. Korumalık yapmalarının karşılığı olarak, ondalık adında feodal kökenli aylık vergiler talep ederler. Bazıları, şirketin yönetim kurulu üzerinde nüfuz kullanmak için hisse bile alır. Bu haraçtan mağdur olan Japon şirketlerinin oranı bir hayli fazla. Tahmin edildiği üzere şirketlerin yaklaşık yarısı bu haracın kurbanı.
Mafya üyeleri aynı zamanda gayrimenkul ve borsa spekülasyonlarına da karışmış durumda. 1990 ekonomik krizinden sorumlu olduklarından şüphelenilmesi boşuna değil…
Uyuşturucu ve silah kaçakçılığı
Uyuşturucu kaçakçılığı yakuza’nın hiç süphesiz en kazançlı faaliyeti. Yükselen Güneşin Ülkesi Japonya’da uyuşturucu söz konusu olduğunda kanunlar her ne kadar sıkı olsa da, bu ağlar hâlâ son derece güçlü.
Silah kaçakçılığı da yakuzalar arasında sıklıkla uygulanan aktivitelerden biri. Üyeler komşu ülkelerden silah satın alıp Japonya’da çok daha fazla paraya satıyorlar.
Kumar
Kumar yüzyıllardır yakuza’nın işinin bir parçası olmuştur. Tarihi ise, zaten bu alanda oldukça başarılı olan atalarına (bakutolar) kadar uzanıyor. Slot makinesi ile birleştirilmiş bir çeşit pinball makinesi olan pachinko, Japonya’da özellikle popüler bir oyun. Öyle ki restoranlardan ve turizmden sonra ülkenin üçüncü eğlence gelir kaynağı denebilir.
Fuhuş
Yakuza, fuhuş ağlarını besleyerek ve kaçak işçilerin iş gücünden faydalanarak, yasadışı göçün bir kısmını da kontrol etmekte. Aynı zamanda seks endüstrisine de bir hayli karışmış durumdalar…
Politika
Bu suç örgütünün nüfuzu o kadar büyük ki, İkinci Dünya Savaşı’nın bitiminden bu yana siyasi gücü ellerinde tutmaktalar.
Kurguda Yakuza
Yakuza, Japon sinemasında yaygın olarak gösterilen güçlü ve korkutucu bir figür. Japon mafya filmleri “yakuza eiga” adında başlı başına bir tür haline bile geldi. Benzer şekilde, video oyunları ve manga da organize suçun karanlık dünyasına adım atmakta gecikmedi.
Bu Japon mafyasının dünyanın en büyük suç örgütü olduğu kuşkusuz. Tehlikeli ve bir o kadar da kurnaz. Japon halkını yüzyıllardır dehşete düşürdüler. Fakat, 1960’larda 180.000 olan sayıları, günümüzde tahminen 50.000 olduğundan, yakuzalar artık yok olma eğilimindeler.
….
1. Machi-yakko: Tokugawa şogunluğu dönemi Japonya’sının, kabuki-mono samuray haydutlarına karşı savaşan yasa dışı kanun infazcıları
2. Ronin: ustası olmayan samuray
Etiket:japon, Japon Kültür, japonya