Hinamatsuri ile ilgili 8 Şey
Hinamatsuri’yi duydunuz mu? “Matsuri” dediği için bir çeşit festival olduğunu düşünebilirsiniz. Yaklaştınız! Hinamatsuri’yi her yıl ilkbaharın başlangıcında Japonya’da kutlarız. Hinamatsuri’de ne yaptığımızı anlatayım.
1. Hinamatsuri nedir?
Hinamatsuri aynı zamanda Momo-no-sekku olarak bilinen eski bir tatildir Japonya’da. Bu günde kızların büyümeleri ve mutlulukları için dilekler dilenir. Belirli oyuncak bebekleri ve çiçekleri süsleriz ve o gün için yiyecek ve atıştırmalıklar hazırlarız.
2. Hinamatsuri’nin Kökeni
Tam ne zaman başladığı bilinmemekle birlikte Heian Döneminde üst sınıfa ait insanların oyuncak bebekler yapıp nehirde yüzdürdüğü bilinir. Edo döneminden sonra (17yy-19yy) daha fazla insan kutlamaya başlamıştır. Bugün kız çocuğa sahip aileler her yıl Martın 3’ünde Hinamatsuri’yi kutlar.
3. Hina Bebekleri
En büyük geleneklerden biri olan oyuncak bebeklerin süslenmesine Hinamatsuri’de Hina Ningyo denir. Temelde 10 bebek bulunur. Bunlardan biri Odairisama denen prens, biri Ohinasama denilen prenses, 3 Nin Kanjo olarak bilinen 3 hizmetçi ve 5 nin Bayashi olarak bilinen 5 müzik çalgıcısı. Genellikle özel basamaklara konurlar. Odairisama ve Ohinasama ilk basamağa, 3 Nin Kanjo ikinci basamağa, 5 Nin Bayashi son basamağa. Bunların dışında çoğunlukla ışıklandırma (Bonbori) ile süslenir. Kare şeklindeki pirinç keki (Hishimochi), erik ağacı (Momonoki) ve ayna, sandık gibi Ohinasama’nın eşyaları. Bunlar Hinamatsuri için temel dekorasyon öğeleri olsa da nasıl olacağı her aileye göre değişir. Değişik stillerdeki Hino bebek dekorasyonlarına bakmak oldukça ilginç oluyor.
4. Hinamatsuri Şarkısı
En ünlü Hinamatsuri şarkısı “Ureshii Hinamatsuri”’dir. Şarkıyı dinlerken sözleri yukarıda bahsettiğim şeyleri içerdiği için ne kullanarak dekore ettiğimiz şarkıdan anlaşılır. Japonya’yı Martın başında ziyaret etme şansınız olursa bu şarkıyı her yerde duyabilirsiniz.
5. Chirashi sushi
Martın 3’ünde Chirashi sushi yemek gelenektir. Bunlar sushi şeklinde ya da yuvarlanmış şekilde değil kase şeklindedir. Hinamatsuri’de yenilen Chirashi sushinin anlamı vardır. Örneğin, karides uzun ömrü temsil eder. Fasulyeler sağlık ve sıkı çalışma anlamına gelir. Her bir malzemenin anlamını öğrendikten sonra Chirashi sushiden daha fazla tat alırsınız.
6. Hishimochi
Genellikle renkli olan ve kare şeklindeki pirinç kekidir. Renkleri genellikle kırmızı (ya da pembe), beyaz ve yeşildir ama bölgeye göre değişir. Bu renklerinde anlamları vardır. Kırmızı insanları kötülüklere karşı korur, beyaz insanların refahını, uzun yaşamı ve saflığını temsil eder, ve yeşilin anlamı ise sağlıktır. Bu renkler dekorasyonlarda genellikle kullanılır. Çünkü Japonlara bu renkler Hinamatsuriyi hatırlatır. Etrafınıza bakıp bu renkleri gördüğünüzde Japonya’da Hinamatsuri zamanı olduğunu anlarsınız.
7. Hina arare
Hina Arare, Hinamatsuri için pirinç krakeridir. Pirinç krakerlerinin birçoğu tuzlu ve soya sosu tadında olsa da Hina arare tatlıdır. Dahası yuvarlak şekildedir ve Hishimochi ile aynı renklerdedir; kırmızı (ya da pembe), beyaz ve yeşil. Ancak Kansai bölgesinde biraz farklıdır diğer bölgelerle kıyaslandığında. Kansai bölgesindeki Hina ararenin soya sosu, karides, yosun (Nori) gibi tatları mevcuttur. Günümüzde daha fazla insanın bilmesi için çikolatalı bile Hina arare mevcuttur. Eğer orjinal olanı denemeye cesaretiniz yoksa önce çikolatalı olanı deneyin.
8. Efsane
Hinamatsuri ile ilgili efsaneler vardır. En popüler olanlarından biri kızların evliliği ile ilgilidir. Bir kaç hafta önceden dekorasyonunu yapmaya başlarız. Ne zaman dekorasyonu koyduğunuz önemli değildir, ancak kaldırdığınız gün önemlidir. Eğer bebekleri geç kaldırırsanız kızınız gelecekte evlenemeyebilir. Özellikle eski dönemlerde genç kızların genç yaşta eşlerini bulmaları önemliymiş. Bu yüzdende kutlamalardan hemen sonra bebeklerin kaldırılması çok önemliymiş.
Bunun gibi kültürümüze ve tarihimize bağlı birçok hikaye mevcuttur. Eğer Japon kültürüyle ya da tarihiyle ilgileniyorsanız bunları araştırmak oldukça eğlenceli olabilir.
İngilizceden çevrilmiştir.