Goemon ishikawa: Japonya’nın roobin hood’u

Eğer bir Avrupalı’ysanız, Robin Hood hikayesini mutlaka biliyorsunuzdur. Yaşamını ormanda sürdüren efsanevi sürgün, zenginlerden çalıp fakirlere vererek, eşitsizliğe karşı verilen mücadelenin sembolü olmuştur.

Etkileyici bir şekilde, bu efsane sadece İngiltere’ye has değildir. Mesela Almanya’nın Schinderhannes hikayesi de aynı öğelere sahip. Fakir birinin sosyal adaleti sağlamak adına zenginlerin varlığını alıp herkese eşit bir şekilde dağıtması ile ilgili bu hikaye de. Yine de, acaba bir milyonerin varlığının dünyada açlıktan can çekişen insanlara dağıtılması hepimizin hoşuna giden bir durum mu?

Zengin ve fakir arasındaki bu adaletsiz dağılım Japonya’da da hissedilmişti.

Ashikaga Shogunluğu zamanında,Kinki köleler için zorlu bir yerdi. Görünüşe göre bütün ülke savaş içindeydi, köylülerin çoğu kendilerini ya ölmeye giden askerler olarak ya da zorla kazandıkları ürünleri askerlere gönderir buldular.

Beklenildiği gibi bu zor zamanlarda Robin Hood’a benzer bir karakter olan Goemon Ishikawa ortaya çıktı. Goemon, zenginlerden çaldığı parayı halka dağıtarak eşitsizliğe büyük bir darbe indirdi ve efsaneler diyarına giren gerçek bir kişi oldu.

Elbette ki, hiç bir efsane kötü bir adam olmadan tamamlanmaz. Robin Hood için, yerel bir yer sahibi olan ve yasaklı bölgeye asker koyan Nottingham Şerifiydi. Goemon için ise bu kişi yerel shogunlardan biri olan Toyotomi Hideyoshi idi. Robin Hood’a benzer olarak, hikayeler yıllar boyu değişikliklere uğrayarak günümüze geldi ancak hikayenin özü şogunun Goemon’un ebeveynlerinden birini ya da ikisini öldürdüğü ve bunun halk kahramanının intikam yemini etmesine sebep olmasıdır. İntikamı için, güvenmiş olduğu tacir, din adamı ve özellikle daimyolardan serveti haketmeyenleri hedefledi.

Kansai’de bir çok efsanede adı geçmesiyle, Goemon bir kahramana dönüştü. Şimdi bile manga ve animelerde sıklıkla adı geçen biri. Bir çok Yunan mitine benzer olarak, efsanenin yaşandığı yerler Kinki bölgesindeki gerçek yerler.

Ebeveynlerini öldüren şoguna karşı yaptığı gözü kara suikastı yeniden yaşamak mı istiyorsunuz? O halde Fushimi Kalesi’ni ziyaret edip, elinde palasıyla yerlerde sürünürken onu hayal edebilirsiniz. Ya da Goemon’un kabuki versiyonunu izlemek isterseniz Nanzenji’deki Sanmon kapılarını ziyaret edebilirsiniz.

Kyoto’daki Daiunin tapınağının yakınlarında bulunan mezarını da ziyaret edebilirsiniz. Japonya’da halk hikayeleri genellikle acı bir sonla biter. Yine de, Urashima kaplumbağayı kurtarıp büyülü sualtı krallığına döndüğünde, yaşlı ölgün bir adamı karayı çıkardığını fark eder.

Bunun gibi, Robin Hood Nottingham Şerifi’nin işine burnunu karıştırmaktan zevk alırken, Goemon için işler biraz daha zorlu geçerdi. Toyotomo Hideyoshi’ye suikast girişiminde bulunduktan sonra yakalandı ve oğlu ile birlikte kaynar suda öldürülme cezasına çarptırıldı.

O hiçbir zaman düşmanlarının son gülen olmasına izin vermedi; oğlunu meydan okurcasına yukarıda tutmaya çalışarak korudu. Hikayelerin bazıları çocuğun öldüğünü söylerken bazıları da ölmediğini söylemekte. Ancak bir çoğunda çocuğun ölmediği ve babasının izinden gittiği söyleniyor. ( Özellikle Lupin 3)

Bu ağır ölüm cezası ile, Goemon bir efsaneye dönüştü. Robin Hood gibi gözükara bir haydut imajı film, oyun ve dizilerde sonsuza kadar popülerliğini koruyacak gibi görünüyor. Bununla birlikte Goemon’un en büyük mirası muhtemelen Japon diline katkısıdır. Bu tip konularda kötü bir espri anlayışına sahip olan Japonlar, Goemon’un infaz edildiği gibi büyük küvetler için Goemon’un küveti derlerdi ve bugün hala kullanılan bir ifadedir.

Şükürler olsun ki, bugünlerde büyük bir cezayı hatırlatmaktan daha çok çocuklarla birlikte yapılan rahatlama banyoları için kullanılır oldu.