Go oyununun püf noktaları 4

Önceki yazımızın tahta pozisyonlarından birine dönecek olursak Go oyununda kullanılan yaygın saldırı yöntemlerinden birini keşfedebiliriz. Burada hamle yapma sırası siyahtadır ve beyaza ait alt kısımdaki moyo’yu (çok büyük potansiyel alan) kırmaya yönelik farklı bir yöntem deneyebilir. Bu sefer, rakip tarafın alanının tam ortasında kazançlı hamleyi yapan siyahtır. Siyahın kenardan 3. sıraya oynadığına dikkat ediniz. Bu onun kenarda kuşatma kurmasına yardımcı olur.

Eğer beyaz bu hamleye cevap vermek isterse ( ki bu zorunlu değildir), aşağıda görüldüğü gibi siyaha sağ taraftan saldırmayı seçebilir. ( 2 numaralı hamle ) Bu durumda siyah acil bir tehdit altında değildir, taşı taktik olarak 4 “özgürlüğe” de (hareket alanı) sahiptir. Ancak beyaz bu hamlesi ile potansiyel bir kar elde etmiştir (sarı ile gösterilen alan). Buna karşılık siyahın herhangi bir kazancı yoktur çünkü hiçbir alanı çevreleyememiştir.

Siyah, beyazın bölgesini bölmek için iki alan uzağa oynar. Siyah,  3. sırada oynayarak 4 puanlık kazancını korumaya yetecek kadar kenara yakın pozisyondadır. Eğer 2. sıradaki iki taşı oynasaydı sadece 2 puanlık bir kuşatma yapmış olurdu. 4. sıradaki 2 taş ise daha az fayda sağlardı. Ayrıca bu az da olsa beyazın işaretli taşından itibaren alanını genişletmesine yardımcı olur. Beyaz artık siyaha saldırmaya karar verebilir.

Burada beyaz iki siyah taşı ayırmaya çalışıyor ancak siyah taşlar 3. sırada oldukları ve aralarında sadece 2 boşluk olduğu için siyah bu saldırıya savunma ile karşılık verebilir.

Bu pozisyonu ayrıca değerlendirecek olursak beyazın saldırısına ne olduğunu daha açık bir şekilde görebiliriz. Siyah, beyazın saldırısına beyaz taşın alt kısmına bağlanarak cevap verir. Bu şekilde beyazın sadece 2 “özgürlüğünün” yani hareket alanının kaldığını görüyoruz. Aşağıda siyahın 5 numaralı hamlesini görüyorsunuz.

Eğer beyaz başka bir yere oynarsa siyah çevresindeki boşluklara oynayarak onu kuşatabilir.

Beyaz bir taş ekleyerek kaçmaya çalışır. Ancak bu iki taşlık grubunda sadece 2 hareket alanı vardır. Siyah şimdi tekrar oynayıp beyazı “atari”ye geri gönderebilir. (Atari: Etrafı kuşatılmış, tek nefes alma noktasına sahip, ölme tehdidiyle çevrili taşın/taş grubunun içinde bulunduğu durum.)

Artık beyazın oynayabileceği sadece bir yer vardır.

Beyaz ikili alana geri döner ancak bu kaybetmeye doğru koşmak olur.

Ve önceki durumda olduğu gibi beyaz kaybeder.

Bu yüzden beyaz ciddi bir şekilde cevap vermelidir. Aşağıda, işaretlenmiş siyah taşları ayrı tutmaya çalışmaktadır.

Bu pozisyon işaretli taşlarıyla iletişimi azaltan beyaz taşlar nedeniyle siyahın afallamasına neden olur.

Şimdi tekrar tahtanın tamamına bakacak olursak: Beyazın siyahı aşağıya ittiğini ve alanını genişlettiğini (sarı işaretli bölge) görebiliriz. Ancak, iki beyaz taş siyah tarafından kuşatılmış durumdadır ve bu taşlar beyaza yük olmaktadır denilebilir. Eğer beyaz dikkatli olmaz ve savunma geliştirmezse siyah bu taşları kullanarak saldırabilir. Eğer siyah 3 yerine 4. sıraya oynasaydı durum daha farklı olabilirdi.

Eğer buradaki 3 siyah taş oynanmış olsaydı, aralarındaki üç boşluk nedeniyle beyaz bu taşları ayrı tutabilirdi. Eğer beyaz bunu yaparsa bir ya da daha fazla taşı alanına çekme şansına sahip olabilir.

Bu sefer beyaz siyah taşların arasında avantajlı hamleyi yapar. Bu şekilde bir hamle yaptığınızda etrafta destekleyici taşlara sahip olmanız önem taşır. Burada işaretli iki taşı beyaza destek olmaktadır.

Eğer siyah önceden olduğu gibi alt tarafa oynayarak taşları arasında bağlantı kurmaya çalışırsa boşluğu kapatamadığını görecektir.

Tekrar küçük alana odaklanalım. Beyaz şimdi siyahı mavi bölgelere düşürerek buraya tutunabilir.

Eğer siyah beyaz taşları ayırmaya çalışırsa aşağıdaki gibi bir hamle yapabilir. Bu şekilde her iki beyaz taşında hareket alanını ikiye düşürmüş olur. Ancak artık çok geçtir çünkü beyaz artık aşağıdaki siyah taşı “atari”ye düşürebilir.

Ve artık görebildiğimiz gibi siyahın sadece bir hareket alanı kalmıştır ve kuşatmadan kaçamaz. Siyah, beyaz taşları ataride yukarı koyarak yakalamaya çalışabilir.

Siyah bu atari ile beyazın hareket alanını pembe işaretli bölge ile sınırlamış olur. Bu hamleler bütünü “yakalama yarışı” olarak bilinen şeydir. Beyaz tabii ki alt kısımdaki siyah taşı yakalayarak yanıt verebilir. Ancak beyazın yapabileceği çok daha iyi bir hamle vardır.

Beyaz yakalamayı erteler. Bu kazanılması gereken önemli bir alışkanlıktır: Sadece yapman gerektiğinde kuşat! İşaretli siyah taşlar şimdi açık bir şekilde ayrılmıştır. Siyah, rakip taşlar yakındayken taşları arasında bu kadar büyük bir boşluk bırakmanın bedelini ödemektedir. Siyah şimdi beyazı alt taraftaki taşlarını kuşatması için zorlayabilir.

Büyük alana geri dönersek siyah atariyi görebiliriz. Şimdi yakalama sırası beyazdadır.

Beyaz atarideki siyah taşları yakaladıktan sonra tüm tahtadaki duruma bakalım. İşaretli iki siyah taş sarı ile gösterilen beyaz “moyo”da sıkışmış durumdadır. Ayrıca beyaz siyahı sol köşeden de sıkıştırabilir.