Japonca Çoğul Eki, Japoncada İsmin Çoğul Hali
Başlıklar
Japonca çoğul eki たち, と, ら, か, など adlı Japonca dersinde Japoncada tekillik ve çoğulluk kavramlarına ayrıntıları ile değinip isimleri çoğul yapacağız.
Japonca dilinde ismin tekil ya da çoğul olması çok önemli değildir. Tabii ki de sayısı önemli ama cümle içerisindeki ismin tekil halde mi çoğul halde mi kullanıldığı çok da önemli değil. Çoğul ise ayrıca belirtilir. Yani sınıfta öğrenci var derken kaç öğrenci olduğu belli mi? Değil. Birden fazla olduğunu belirtmek için öğrenciler denir. Türkçeye benziyor değil mi?
Japonca Kelimeler
背が高い | せがたかい | Sega takai | Uzun (insan) |
背が低い | せがひくい | Sega hikui | Kısa (insan) |
ペン | ぺん | Pen | Kalem |
木 | き | Ki | Ağaç |
バス | ばす | Basu | Otobüs |
山 | やま | Yama | Dağ |
Biraz ayrıntıya girelim ki daha iyi Japonca öğrenmeniz aksamasın. Hon Japoncada kitap demektir. Ama aynı zamanda kitaplar manasında da kullanılır. Veya Hana kelimesi çiçek demektir. Ama çiçekler manasında da kullanılır. Başka bir örnek daha verelim. İe kelimesi ev demektir fakat evler manasında da kullanılır. Bu durum sadece bu kelimeler için değil neredeyse tüm Japonca için geçerlidir. Yani Japonca kelimeler tekil olduğu gibi çoğul manada da kullanılabilirler.
Peki bu durum cümle içerisinde nasıl bir etkiye sahip. Şimdi de bunu bir küçük örnekle görelim.
彼の家
Kare no ie
Onun evi
彼らの家
Karera no ie
Onların evleri
Yukarıda kare no ie diyerek onun evi dedik. Karera no ie diyerek ise onların evleri dedik. Bu cümle aynı zamanda onların evi manasına da gelecektir. Hangi manaya geldiğini cümlenin gidişatından anlayacaksınız. Aklınıza şu soru gelmiş olabilir; ie kelimesine gelecek bir çoğul eki yok mu? Hayır yok.
Japoncada sadece kişi ve işaret zamirlerine çoğul eki gelir. Bunlar: tachi, gata, ra’dır.
Japonca Çoğul Ekleri
Japoncada çoğul eki olarak tachi, gata ve ra kullanılır. Japonca dilbilgisinde bazı konular gerçekten de çok basit.
Şimdi Japonca şahız zamirlerinin çoğul hallerini görelim. Bunları daha önce şahıs zamirleri dersinde görmüştük. Bu sefer mantığını da anlamış olacaksınız.
私
わたし
Watashi
Ben
私達
わたしたち
Watashitachi
Biz
彼
かれ
Kare
O (erkekler için)
彼ら
かれら
Karera
Onlar (erkek, karışık grup)
Karera kelimesi sadece erkekler veya erkek kadın karışık bir grup için kullanılabilir. Kadınlar için kullanılmaz. Aşağıdaki kanojora ise sadece kadınlar için kullanılır.
彼女
かのじょ
Kanojo
O (kadın)
彼女ら
かのじょら
Kanojora
Onlar (kadın)
貴方
あなた
Anata
Sen
貴方達
あなたたち
Anatatachi
Siz
Anatatachi yerine あなた方 – anatagata da kullanılır.
Japoncada kitaplar, kapılar, evler, arabalar vs gibi şeyler diyemezsiniz. Çünkü nesneleri çoğul yapan bir ek bulunmamaktadır. Dolayısı ile;
Watashi no kuruma wa aoi desu – Arabam mavidir veya arabalarım mavidir anlamına gelecektir. Ne zaman ne anlama geldiğine takılmayın, konuşma içerisinde bunu anlarsınız zaten.
Rendaku 々
Japoncada rendaku adı verilen bir yöntemle bazı sözcüklerin çoğul halleri elde edilmiştir. Bunları da birkaç örnekle görelim.
山
やま
Yama
Dağ
山々
やまやま
Yamayama
Dağlar
人
ひと
Hito
İnsan
人々
ひとびと
Hitobito
İnsanlar
Bu tür sözcükleri zamanla öğrenirsiniz. Her sözcüğü bu şekilde çoğul hale getiremezsiniz. Honhon diyerek kitaplar diyemezsiniz mesela. Kitaplar demenizin tek yolu hon demektir. Bu aynı zamanda bir kitap demektir. Eğer çok önemli ise çok kitap, birkaç kitap, az kitap, 5 kitap gibi miktarını belirtebilirsiniz. Bunu demeyi de ileride öğreteceğim tabii ki de.
Şimdi dersimizin esas konusu olan 3 yeni sözcük göreceğiz. Bu sözcükler sırası ile to, ka ve nado‘dur.
Japonca と – To
Ve manasına gelir. Sadece sıralı sözcükleri ayırmak için kullanılır. Cümleleri bağlamak için kullanılmaz. Elma ve armut, doktor ve hemşire, kalem ve silgi gibi sıralı yapılarda to kullanılır. To’nun ile anlamı da vardır. Aşağıda bu konuya değindim.
私とあなた
Watashi to anata
Ben ve sen
本とペン
Hon to pen
Kitap ve kalem
花と木
Hana to ki
Çiçek ve ağaç
Şimdi to ile birkaç örnek cümle yapalım.
これらは車と本です。
Korera wa kuruma to hon desu.
Bunlar araba ve kitaptır.
アリさんとメルテムさんはトルコ人です。
Ari san to Merutemu san wa Torukojin desu.
Ali ve Meltem Türk’tür.
これらはお茶とジュースです。
Korera wa ocha to ju-su desu.
Bunlar yeşil çay ve meyve suyudur.
To ve De’nin İle Anlamında Kullanılması
Çok önemli bir konuya değineceğim. Bu yapıyı hemen hemen her konuşmanızda kullanacağınızdan aradaki farkı iyi öğrenmelisiniz. Japoncada ile demenin 2 farklı yolu vardır. Canlılar ile ilgili ise to, değilse de kullanacağız. Buradaki mantık şöyledir: Bir şeyi araç olarak kullanacaksanız ile anlamında de kullanırız. Örneğin makas ile kesmek dediğimiz zaman makas kesmek için bir araçtır. Otobüs ile gitmek dediğimizde otobüs gitmek için bir araçtır. Kalem ile yazmak cümlesinde kalem yazmak için bir araçtır. Böyle bir durumda ile anlamını katmak için de kullanırız. Henüz fiilleri görmediniz. Aşağıdaki cümlelerdeki fiilli yerleri es geçebilirsiniz. Daha sonra fiilleri de öğreneceksiniz.
バスで学校に行きました。
Basu de gakkou ni ikimashita.
Otobüs ile okula gittim.
ペンで書きます。
Pen de kakimasu.
Kalem ile yazacağım.
鋏で切ります。
Hasami de kirimasu.
Makas ile keseceğim.
Gelelim to‘nun canlılarla olan kullanımına. Annem, öğretmen ile konuştu demek isterseniz öğretmen bir canlı olduğu için ile anlamında to demelisiniz.
母は先生と話した。
Haha wa sensei to hanashita.
Annem, öğretmen ile konuştu.
友達とパーティに行きます。
Tomodachi to pa-ti ni ikimasu.
Arkadaşım ile partiye gideceğiz.
Japonca か – Ka
Ka, bildiğiniz gibi cümlenin sonuna gelince onu soru cümlesi haline getirirdi. Fakat cümlenin ortasında kullanıldığı zaman veya anlamına gelir.
女の子か男の子
Onnanoko ka otokonoko
Kız veya oğlan
トラックか車
Torakku ka kuruma
Kamyon veya araba
医者か病院
İsha ka byouin
Doktor veya hastane
Şimdi bu konu ile ilgili örnek cümlelere bakalım.
本か新聞を買いたい。
Hon ka shinbun wo kaitai.
Kitap veya gazete satın almak istiyorum.
これは本か新聞です。
Kore wa hon ka shinbun desu.
Bu kitap veya gazetedir.
これは本か新聞ですか。
Kore wa hon ka shinbun desu ka.
Bu kitap mı gazete mi?
Bu kitap veya gazete mi?
İlk cümledeki wo edatına ileride değineceğim. Son cümlede gördüğünüz gibi desu yerine desu ka koyarsam cümlenin hem yapısı hem anlamı tamamen değişiyor. Bu cümleyi kore wa hon desu ka, shinbun desu ka şeklinde de yazabiliriz.
Japonca など – Nado
Gibi şeyler manasına gelir. Bir isimden sonra kullanılır. Sayılanların dışında başka şeylerin olduğunu da belirtir.
家など
İe nado
Ev gibi şeyler
車など
Kuruma nado
Araba gibi şeyler
コーヒーなど
Ko-hi- nado
Kahve gibi şeyler
2 cümle yazalım.
これらは本などです。
Korera wa hon nado desu.
Bunlar kitap gibi şeylerdir.
私はテレビでアニメなど見ません。
Watashi wa terebi de anime nado mimasen.
Ben, TV’de anime gibi şeyler izlemem.
Böylece bu dersi de bitirdik. Adım adım daha da ilerlemeye devam edeceğiz. Sonraki derste görüşmek üzere.
Japonca Günlük Deyiş
ちゃうちゃう
Chau chau
Öyle değil, hayır, bu doğru değil.
Tüm Japonca Kitaplarımız
Kitaplarımızı tüm kitap satan online mağazalardan ve d&r gibi kitapçılardan alabilirsiniz. Fiyatlar satan yere göre değişkenlik gösterebilir.
2 Yorum
Japonca alıştırmalar kitabınızda sayfa 17 de “hon ya pen” “isu toka shinbun” gibi ifadeler sorulmakta. Ancak ya/ toka edatlarını ne İnternet sayfanızda ne de YouTube kanalınızda bulabildim. Arkada cevaplar olmasına rağmen edatları anlamadım
Merhaba, o konu dilbilgisi kitabımızda anlatıldı.